แบบฝึกหัดที่ 1 ความหมายของการศึกษา

แบบฝึกหัดที่ 1 ความหมายของการศึกษา

1.จงประมวลความหมายของคำว่า”การศึกษา” 5 นิยาม

        1) การศึกษา คือ ชีวิต  ความเจริญงอกงาม  คือ การจัดประสบการใหม่ คือกระบวนการทางสังคม 
        2) การศึกษา คือ ความสามารถที่ทำให้ผู้เรียนรู้สึกเป็นสุขและเป็นทุกข์ได้ในโอกาสที่เหมาะสม และพัฒนาในสิ่งที่เป็นความงามและสิ่งที่สมบูรณ์ทุกอย่าง  
        3) การศึกษา คือ เป็นกระบวนการที่ช่วยสร้างจิตใจ นิสัย และความสามารถทางกายให้แก่บุคคล     
        4) การศึกษา คือ การลงทุนอย่างหนึ่งของมนุษย์เพราะการศึกษาทำให้มนุษย์ได้รับการพัฒนาทุกๆด้าน 
        5) การศึกษาคือ กระบวนการถ่ายทอดวัฒนธรรม จะเป็นการมุ่งเน้นให้แต่ละคนมีความเป็นตัวของตัวเองในทุกๆด้าน ทั้งด้านร่างกายและจิตใจ อารมณ์และสังคม

2.คำว่า การศึกษา คือ กระบวนการเรียนรู้   ท่านเห็นด้วยหรือไม่ อย่างไร จงอธิบาย

        เห็นด้วย  เพราะ  การศึกษา เป็นสิ่งที่เราสามารถศึกษาเรียนรู้ได้ตลอดชีวิตและทุกสิ่งสามารถศึกษาได้ ทุกที่ ตลอดเวลา การศึกษาจึงถือเป็นกระบวนการ  

3.ในฐานะที่ท่านเป็นนักศึกษาวิชาชีพครู จงให้นิยามการศึกษาในความคิดของท่าน

        ในความคิดของข้าพเจ้า การศึกษา คือ การเรียนรู้ในทุกๆเรื่อง ทั้งด้านวิชาการ  ด้านทักษะการใช้ชีวิต การเรียนรู้การใช้ชีวิตในสังคม การศึกษาสามารถช่วยเปลี่ยนความคิด พัฒนาชีวิตของมนุษย์ให้มีความเจริญทำให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ในทุกๆด้าน

4.ความมุ่งหมายทั่วไปและความมุ่งหมายเฉพาะเหมือนหรือต่างกันอย่างไร

        มีลักษณะต่างกัน คือ ความมุ่งหมายทั่วไป เป็นความมุ่งหมายที่กล่าวอย่างกว้างๆ และครอบคลุม ทั้งหมด แต่ความมุ่งหมายเฉพาะ เป็นความมุ่งหมายที่แยกย่อยมาจากความมุ่งหมายทั่วไป เป็นเฉพาะเรื่อง

5.ความมุ่งหมายทั่วไปคืออะไร ความมุ่งหมายการศึกษาระดับชาติ ความมุ่งหมายการศึกษาแต่ละระดับ ความมุ่งหมายระดับหลักสูตร  และความมุ่งหมายระดับหมวด และความมุ่งหมายระดับการสอน มีความสัมพันธ์หรือแตกต่างกันอย่างไร

        มีความแตกต่างกัน คือ ความมุ่งหมายการศึกษาระดับชาติ เป็นระดับสูงสุด มีลักษณะทั่วไปเป็นหลักใหญ่ๆความมุ่งหมายการศึกษาแต่ละระดับ เป็นความมุ่งหมายการจัดการศึกษาของแต่ละระดับการศึกษา ความมุ่งหมายระดับหลักสูตร เป็นการมุ่งหมายระดับการศึกษา ที่ถูกนำมาใช้ในหลักสูตร  ความมุ่งหมายระดับหมวด  มีความจำเพาะและแตกต่างกันไปออกตามเนื้อหาวิชา และตามวัตถุประสงค์ที่จะให้ผู้เรียนมีความรู้  ความมุ่งหมายระดับการสอน จะต้องมีความสอดคล้องกับความมุ่งหมายทั้งหมด มีความสำคัญเป็นอย่างมาก นำไปสู่ความมุ่งหมายเชิงพฤติกรรมที่ระบุว่าผู้เรียนแล้วได้อะไรสามารถทำอะไรได้บ้าง มีความสัมพันธ์กัน คือ ความมุ่งหมายการศึกษาทุกระดับจะต้องมีความสอดคล้องเชื่อมโยงกันและสามารถทำให้ผู้เรียนและผู้สอนได้รู้ว่าการเรียนการสอนนั้นบรรลุผลตามต้องการ

6.องค์ประกอบที่ใช้กำหนดความมุ่งหมายของการศึกษามีอะไรบ้าง จงอธิบาย

        1) ปรัชญาการศึกษา เป็นแนวทางที่กำหนดตามความมุ่งหมาย และกำหนดทิศทางให้การศึกษาดำเนินการไปในแนวทางของปรัชญา 
        2) จิตวิทยาการศึกษา คำนึงถึงผู้เรียนเกี่ยวกับความเจริญเติบโตและพัฒนากรของผู้เรียน กระบวนการเรียน การแนะแนว การกำหนดความมุ่งหมายของการศึกษานำไปสู่การพัฒนาการของผู้เรียน วิธีวัดคุณค่า เพื่อกำหนดความมุ่งหมายให้สอดคล้องกับความต้องการ 
       3) การจัดการศึกษาเพื่อตอบสนองความต้องการของสังคม สืบสานวัฒนธรรมปกครองระบอบประชาธิปไตย ความมุ่งหมายของการศึกษาเพื่อให้บุคคลสามารถปรับตัวสามารถปรับตัวให้เข้ากับสิ่งแวดล้อม และการดำเนินชีวิตของตนให้เข้ากับปัจจุบัน   
        4) บริบทของชุมชน รวมทั้งฐานะทางเศรษฐกิจของคนในชุมชน แหล่งวิทยากรในชุมชน ซึ่งการดำเนินการการศึกษา  อาศัยคนในชุมชน แหล่งเรียนรู้ ทรัพยากรในท้องถิ่นนำมาใช้ประโยชน์ ความมุ่งหมายจำเป็นต้องนำสิ่งเหล่านี้มากำหนดเป็นจุดมุ่งหมายของการศึกษา  
        5) ต่างประเทศที่มีความสัมพันธ์กัน เป็นวิธีที่ทำให้ทราบว่า การศึกษาของประเทศต่างๆ มีผลกระทบต่อการพัฒนาประเทศของเรา เช่นการเปิดประชาคมอาเซียน  จะมีผลกระทบต่อการศึกษาเราจำเป็นต้องวิเคราะห์สภาพสังคมบริบทของเราและประเทศในกลุ่มประชาคมอาเซียน แล้วนำมากำหนดจุดมุ่งหมายให้สอดคล้องกัน  
        6) เทคโนโลยี เป็นผลทำให้การจัดการศึกษาสะดวกและเป็นไปอย่างรวดเร็ว เปิดโลกติดต่อการศึกษาทุกมุมโลก จะต้องนำหลักการทางวิทยาศาสตร์มาประดิษฐ์เป็นเครื่องมือ เครื่องใช้วัสดุการสอนหลากหลาย การกำหนดเทคโนโลยีที่เหมาะสมมาประกอบกับความสะดวกรวดเร็วทันต่อสถานการณ์

7. ทำไมการจัดการศึกษาสมัยต่างๆ   จึงต้องกำหนดความมุ่งหมายการศึกษาที่จะบ่งบอกความเป็นมาของการศึกษาไทยได้หรือไม่อย่างไร จงอธิบาย

         ได้  เพราะการกำหนดความมุ่งหมายการศึกษา นั้นต้องอาศัยบริบทของชุมชน  ความสัมพันธ์กับต่างประเทศ  และความก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยี  และจะมีความแตกต่างกันไปตามสภาพของสังคม ที่สามารถบ่งบอกถึงความเป็นมาและสภาพการของสังคมของไทยตั้งอดีตมาจนถึงปัจจุบันได้

8.ในฐานะท่านเป็นนักศึกษาวิชาชีพครู ท่านคิดว่าการศึกษามีความสำคัญต่อประเทศอย่างไร จงอธิบาย

        ในความคิดของข้าพเจ้า การศึกษามีความสำคัญต่อประเทศชาติเป็นอย่างมาก  เพราะการศึกษาที่ดีจะทำให้คนในประเทศชาติมีการพัฒนาตนเองให้เป็นพลเมืองที่ดี  และเมื่อพลเมืองของประเทศชาติเป็นบุคคลที่มีความสามารถประเทศชาติก็จะพัฒนา

 9. แนวคิดพุทธทาสภิกขุ ได้กล่าววา การศึกษาเพื่อมนุษย์จะมีโอกาสได้สิ่งที่ดีที่สุด สิ่งที่มนุษย์ควรจะได้โดยการทําลายซึ่งสัญชาตญาณอย่างสัตว์ แล้วมีการประพฤติอย่างมนุษย์ที่ มีจิตใจสูงโดยสมบูรณ์ และสิ่งที่ดีที่สุดตามหลักศาสนาพุทธที่ว่า กินอยู่อย่างพอดี อย่ากินส่วนเกินอย่าใช้ส่วนเกินเพื่อจะให้เป็นไปได้อะไรอีกอันหนึ่งซึ่งสูงสุดเรียกว่า “บรมธรรม” และการศึกษา เพื่อธรรมาธิปไตยและเป็นเรื่องคนมีปัญญา ต้องมีปัญญาแท้จริงสูงสุด เห็นด้วยหรือไม่อย่างไร

        เห็นด้วย  เพราะ  การศึกษาเป็นสิ่งที่ช่วยยกระดับจิตใจของมนุษย์ให้สูงขึ้นโดยไม่ต้องดิ้นรนอะไรให้มากมาย การมีปัญญา คือ การที่ต้องศึกษาเล่าเรียน  ฝึกกระบวนการคิด เพื่อพัฒนาตนเอง

10.แนวคิดของนักการศึกษาไทยที่ท่านชอบมากที่สุด 1 ท่าน แสดงทัศนะของท่านต่อแนวความคิดการจัดการศึกษาของไทย

         ศาสตราจารย์ ดร.สาโรช  บัวศรี

ปรัชญาการศึกษา ของดร.สาโรช บัวศรี ที่ยกมาสั้นๆ ได้กล่าวถึง

๑. ความหมายของการศึกษาคืออะไร (คือการพัฒนาขันธ์ห้า-ชีวิต)

๒. วัตถุประสงค์ของการศึกษาคืออะไร (คือการลดหรือทำให้หมดไปซึ่งโลภะ,โทสะ,โมหะ)อาจจะขัด หรือ ฝืนความรู้สึกของเราอยู่บ้าง ในแง่ที่ว่า ถ้าศึกษาเพื่อลด/ทำให้หมด,โลภะ โทสะ โมหะ มันจะเป็นไปได้หรือ จะอยู่ในสังคมที่เต็มไปด้วยการแข่งขันช่วงชิงโอกาสต่างๆ   ผู้แข็งแรง ผู้ชนะ เท่านั้นจะอยู่ในสังคมได้